در روزگار افزایش فشارهای اقتصادی و اجتماعی، تأمین سلامت روان کارکنان دیگر یک کالای لوکس نیست، بلکه جزو نیازهای بنیادین هر کشور به شمار می‌رود. روانشناسان با نقش تخصصی خود در پیشگیری از استرس و تعارضات شغلی، می‌توانند به کاهش هزینه‌های ناشی از ترک‌خدمت، غیبت‌های مکرر و درمان‌های طولانی‌مدت کمک کنند و در عین حال، به کیفیت زندگی و بهره‌وری سازمان‌ها سر و سامان ببخشند.
چرا حضور روان‌شناس در ساختار سازمانی ضروری است؟
- کاهش خروج نیرو و افت عملکرد: روانشناسان با مدیریت بحران‌های فردی و گروهی، اشتیاق کارکنان به ادامه کار را حفظ می‌کنند.
- ارتقای سلامت جمعی و کاهش هزینه‌های درمانی: جلوگیری از بروز افسردگی‌های شغلی و اضطراب مزمن، بار سنگین خدمات پزشکی روان را کاهش می‌دهد.
در بسیاری از شرکت‌ها و ادارات ایرانی، کارکنان زیر فشار استرس شغلی و نارضایتی قرار دارند؛ مسائلی که به مشکلات خانوادگی و افت روحیه تیمی می‌انجامد. تجربه جهانی نشان می‌دهد سازمان‌هایی که مشاور و روان‌شناس سازمانی دارند، فضایی سالم‌تر و پویاتر را تجربه می‌کنند.
گام‌های پیشنهادی برای تضمین امنیت شغلی روانشناسان
- تدوین الزامات قانونی برای به‌کارگیری روان‌شناس سازمان‌ها و نهادهای دولتی و خصوصی بزرگ باید ملزم به دراختیار داشتن حداقل یک روان‌شناس یا مشاور بالینی باشند تا سلامت روان کارکنان پیوسته رصد شود.
- تقویت جایگاه صنفی و حمایت مالی ارتقای سقف تعرفه خدمات مشاوره‌ای و تشویق به ایجاد مراکز مشاوره درون‌سازمانی، امنیت شغلی روانشناسان را تثبیت می‌کند و انگیزه آنها را برای ماندگاری در حوزه سلامت روان افزایش می‌دهد.
سازمان نظام روان‌شناسی و مشاوره می‌تواند نقش کلیدی در پیگیری این طرح‌ها و نظارت بر اجرا داشته باشد. وقتی روانشناسان به‌صورت منظم در محیط‌های کاری حضور یابند، نه‌تنها از آسیب‌های روانی کارمندان کاسته می‌شود، بلکه زمینه افزایش سرمایه اجتماعی، اعتماد عمومی و ثبات اقتصادی نیز فراهم می‌آید. اکنون فرصت مناسبی‌ست تا با پیوند حمایت قانونی و سرمایه‌گذاری هوشمندانه، جایگاه روان‌شناس در قلب سازمان‌ها را دفتری رسمی بخشیم و از این طریق، سلامت روانی جامعه را تضمین کنیم.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد
