253403
رئیس آموزش همگانی سازمان اورژانس کشور با تأکید بر خطرات جدی ناشی از خفگی کودکان با اجسام کوچک، از والدین و مراقبان خواست تا با هوشیاری کامل و آگاهی از اقدامات پیشگیرانه و کمکهای اولیه، جان فرزندان خود را در برابر این حوادث ناگوار ایمن نگه دارند. این هشدار در حالی صادر میشود که آمار حوادث مرتبط با بلعیدن اجسام ریز توسط کودکان رو به افزایش است.
چرا خفگی کودکان با اجسام کوچک، تهدیدی دائمی است؟
کنجکاوی ذاتی کودکان، بهویژه در سنین پایین، آنها را به سمت کشف محیط اطراف سوق میدهد. این حس کنجکاوی اغلب با قرار دادن اشیاء مختلف در دهان همراه است. محسن لعل حسنزاده، رئیس آموزش همگانی سازمان اورژانس کشور، در تشریح این خطر پنهان توضیح داد: "کودکان به دلیل فیزیولوژی خاص خود و مجاری تنفسی کوچکتر، به شدت در معرض خطر خفگی با اجسام کوچک هستند. یک تکه کوچک از اسباببازی، در بطری، سکه، یا حتی مواد غذایی سفت، میتواند به سرعت راه تنفس کودک را مسدود کرده و زندگی او را به خطر بیندازد." وی تأکید کرد که والدین باید همواره مراقب بازیها و فعالیتهای فرزندان خود باشند و هرگونه تغییر ناگهانی در رفتار کودک، از جمله سکوت غیرعادی یا اختلال در تنفس را جدی بگیرند.

شناسایی علائم و اقدامات حیاتی هنگام خفگی کودکان
آگاهی از علائم خفگی کودکان و نحوه واکنش سریع، میتواند تفاوتی مرگ و زندگی ایجاد کند. لعل حسنزاده به والدین توصیه کرد که در صورت مشاهده نشانههای زیر، بدون فوت وقت وارد عمل شوند:
صدای غیرطبیعی و خرناس هنگام تلاش برای تنفس
سرفههای شدید و ناگهانی که با صدای خسخس همراه است
ناتوانی در صحبت کردن یا گریه کردن
کبودی لبها، نوک انگشتان و ناخنها به دلیل کمبود اکسیژن
بیحالی یا از دست دادن هوشیاری
در صورت وقوع حادثه خفگی، حفظ خونسردی و انجام اقدامات اولیه به شرح زیر بسیار حیاتی است:
- تماس فوری با اورژانس: در وهله اول با شماره ۱۱۵ تماس گرفته و وضعیت را اطلاع دهید.
- اجرای ضربات پشت: کودک را روی ساعد دست خود به حالت خوابیده و با زاویه ۴۵ درجه رو به پایین قرار دهید. با پاشنه دست خود، پنج ضربه محکم بین دو کتف کودک وارد کنید.
- اجرای فشار قفسه سینه: اگر پس از ضربات پشت، جسم خارج نشد، کودک را به پشت برگردانده و با دو انگشت، پنج فشار محکم و سریع به قفسه سینه او وارد کنید (درست در زیر خط فرضی بین نوک پستانها).
- تکرار چرخه: این چرخه (پنج ضربه پشت، پنج فشار قفسه سینه) را تا زمانی که جسم از دهان کودک خارج شود یا کودک شروع به گریه شدید کند، ادامه دهید.
- مراجعه به پزشک: پس از انجام موفقیتآمیز این اقدامات، ضروری است که کودک بلافاصله توسط پزشک معاینه شود تا از سلامت راههای هوایی او اطمینان حاصل شود و از هرگونه عارضه احتمالی جلوگیری گردد. هشدار مهم: از فرو بردن کورکورانه انگشت به داخل دهان کودک خودداری کنید، مگر اینکه جسم را به وضوح ببینید و بتوانید آن را خارج کنید.
پیشگیری از خفگی: مسئولیت والدین و اهمیت آموزش کمکهای اولیه
پیشگیری همواره بهترین راهکار در مواجهه با حوادث است. برای کاهش خطر خفگی کودکان، رعایت نکات زیر از اهمیت بالایی برخوردار است:
مراقبت مستمر: هیچگاه کودک را هنگام بازی تنها نگذارید، بهویژه اگر در حال بازی با اسباببازیهای حاوی قطعات کوچک هستند.
انتخاب اسباببازیهای ایمن: برای کودکان زیر سه سال، اسباببازیهایی را انتخاب کنید که قطعات ریز ندارند و مطابق با استانداردهای سنی آنها طراحی شدهاند. همواره برچسبهای راهنمای سنی را بررسی کنید.
ایمنسازی محیط خانه: تمامی اجسام کوچک و خطرناک مانند سکهها، باتریهای دکمهای، دکمهها، مهرهها، درهای بطری، و مواد غذایی ریز و سخت را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
آموزش کمکهای اولیه: والدین و مراقبان باید با اصول کمکهای اولیه برای خفگی کودکان آشنا باشند و آموزشهای لازم را فرا گیرند. این مهارت میتواند در لحظات حساس، جان یک کودک را نجات دهد.
با رعایت این نکات و افزایش آگاهی، میتوانیم محیطی امنتر برای رشد و بازی کودکان خود فراهم آوریم و از وقوع حوادث ناگوار خفگی با اجسام کوچک پیشگیری کنیم. مسئولیتپذیری و آموزش، دو ستون اصلی در حفظ سلامت و ایمنی فرزندانمان هستند.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد