سرطان در دبه‌های خیارشور فله‌ای
خیارشور فله‌ای و سایر محصولات تخمیری باز مانند ترشی و زیتون، اگر در شرایط غیربهداشتی و در معرض هوا نگهداری شوند، می‌توانند به محیطی مناسب برای رشد کپک و مخمر تبدیل شوند. کارشناسان هشدار می‌دهند که مصرف این محصولات به دلیل احتمال آلودگی قارچی و تولید سم آفلاتوکسین، در بلندمدت خطر ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد.
لایه سفید روی خیارشور فله‌ای نشانه چیست؟
مایع سفیدرنگی که معمولاً روی سطح دبه‌های خیارشور یا زیتون فله‌ای دیده می‌شود، نه عصاره سیر است و نه نمک اضافی؛ بلکه نشانه آغاز رشد کپک و مخمر است. این کپک‌ها به‌مرور در عمق محصول نفوذ کرده و حتی شست‌وشوی خیارشور نمی‌تواند آلودگی را از بین ببرد. به گفته متخصصان، آفلاتوکسین تولیدشده توسط کپک‌ها در کوتاه‌مدت علائمی ایجاد نمی‌کند، اما در طول ۱۰ تا ۲۰ سال می‌تواند زمینه‌ساز بروز سرطان شود.
چرا خیارشور فله‌ای مستعد آلودگی است؟
خیار به‌طور طبیعی حدود ۹۵ درصد آب دارد و همین ویژگی آن را مستعد فساد سریع می‌کند. شور کردن با افزودن نمک یکی از روش‌های سنتی نگهداری طولانی‌تر این محصول است. با این حال، اگر فرآیند تخمیر در شرایط بهداشتی و با غلظت مناسب نمک انجام نشود، محیطی برای رشد میکروارگانیسم‌های مضر فراهم می‌شود.
- ظروف حلبی و درباز، بهترین بستر برای رشد کپک و مخمر هستند.
- کیفیت پایین نمک یا شست‌وشوی ناکافی مواد اولیه، احتمال آلودگی را افزایش می‌دهد.
نشانه‌های فساد در ترشی و شور
کارشناسان تأکید می‌کنند که وجود گاز و بوی نامطبوع در ظروف ترشی یا خیارشور نشانه فعالیت میکروب‌های فاسدکننده است. همچنین لایه سفید یا کپک قابل مشاهده روی سطح، نشان‌دهنده نفوذ قارچ به عمق محصول است. در چنین شرایطی، مصرف حتی بخش‌های ظاهراً سالم نیز خطرناک خواهد بود.
عوارض پنهان کپک و سموم غذایی
سموم قارچی مانند آفلاتوکسین یا باقی‌مانده سموم کشاورزی، معمولاً در کوتاه‌مدت علائم مشخصی ندارند. اما تجمع تدریجی آن‌ها در بدن می‌تواند پس از سال‌ها منجر به بروز سرطان یا بیماری‌های مزمن شود. به همین دلیل، پیشگیری از مصرف مواد غذایی آلوده اهمیت حیاتی دارد.
توصیه‌های ایمنی برای مصرف‌کنندگان
- از خرید خیارشور و ترشی فله‌ای در ظروف حلبی یا درباز خودداری کنید.
- برای تهیه خانگی، از شیشه‌های تمیز و استریل استفاده کرده و میزان نمک را در حد استاندارد نگه دارید.
- به آرم سازمان غذا و دارو و بسته‌بندی استاندارد محصولات توجه کنید.
جمع‌بندی
مصرف خیارشور فله‌ای و سایر محصولات تخمیری باز، به دلیل احتمال آلودگی قارچی و تولید سموم خطرناک، تهدیدی جدی برای سلامت عمومی است. رعایت اصول بهداشتی در تهیه و نگهداری این محصولات و پرهیز از خرید فرآورده‌های غیربسته‌بندی، بهترین راهکار برای پیشگیری از بیماری‌های مزمن و سرطان در آینده است.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد
About the Author
