نگرانی متخصصان از افزایش مصرف قارچ جادویی و تبلیغات گمراه‌کننده در فضای مجازی
تبلیغات فریبنده در فضای مجازی مبنی بر درمان اختلالات روانی با قارچ جادویی، نگرانی متخصصان را برانگیخته است.
“اگر به دنبال درمان افسردگی و استرس با قارچ جادویی هستید، عدد یک را کامنت کنید.” این جمله‌ایست که احتمالا بارها در فضای مجازی دیده‌اید. جمله‌ای برای تبلیغ و فروش محصولی که منشأ گیاهی دارد، اما به شما نمی‌گویند که حاوی روانگردان است و مصرفش عوارض زیانباری خواهد داشت. خیلی‌ها تصور می‌کنند که مخدر با منشأ گیاهی بی‌خطر است و صرفا تجربه‌ای لذتبخش رقم می‌زند، اما رامین رادفر، دبیر علمی هفدهمین کنگره دانش اعتیاد و فلوشیپ مطالعات اعتیاد از آمریکا می‌گوید: «این گیاه با وجود کاربرد درمانی‌اش، اگر به شکل خودسرانه مصرف شود، خطرات جدی خواهد داشت.» او با تأکید بر ضرورت اطلاع‌رسانی عوارض مصرف قارچ جادویی درباره اهمیت این گیاه و آسیب‌های آن چند نکته را با همشهری مطرح کرده که در ادامه می‌خوانید.
تبلیغات گمراه‌کننده
طی دهه‌های گذشته، قارچ جادویی یا سیلوسایبین به‌دلیل ویژگی‌های روانگردان و تأثیر آن بر ادراک و آگاهی انسان، بسیار بحث‌برانگیز بود. اما تحقیقات علمی نشان داد می‌توان از این ماده در درمان برخی اختلالات روانپزشکی، ازجمله افسردگی مقاوم به درمان و اضطراب ناشی از بیماری‌های صعب‌العلاج استفاده کرد. برخی کشور‌های اروپایی، استرالیا و کانادا هم استفاده از آن را برای رفع PTSD و بیماری‌های روانی شروع کرده‌اند، اتفاقی که منجر به سوءاستفاده شده و فروشندگان این قارچ‌ها با استناد به کاربرد علمی این گیاه، مصرف قارچ جادویی را بی‌خطر عنوان می‌کنند.
خاصیت و عوارض قارچ جادویی
قارچ جادویی دارای آثار روانگردان، ازجمله احساس بی‌وزنی، حساسیت بینایی و شنوایی، انحراف فضا، عدم آگاهی از زمان و توهمات رنگی است. عوارض آن نیز حدود ۳ تا ۶ساعت پس از مصرف شامل بی‌قراری، لرز، اضطراب، سرخوشی و توهم بروز می‌کند.
تهدید سلامت روان
با وجود پژوهش‌های امیدوارکننده درباره کاربرد سیلوسایبین در افسردگی، اضطراب و حتی اختلال مصرف الکل، استفاده تفننی آن رو به افزایش است و می‌تواند منجر به وابستگی رفتاری شود. برخی افراد تصور می‌کنند، چون سیلوسایبین منشأ گیاهی دارد، بی‌خطر است و حتی اگر در فضای غیرکلینیکی استفاده شود، صرفا تجربه‌ای لذتبخش خواهد بود. اما مصرف این قارچ‌ها بدون نظارت و ارزیابی تخصصی می‌تواند منجر به بروز عوارض ناخوشایندی در سلامت روان یا حتی تشدید بیماری‌های زمینه‌ای شود. به همین دلیل باید درباره قارچ جادویی و سایر ترکیبات روانگردان آگاهی مردم به‌ویژه جوان‌ها افزایش پیدا کند.
فروش غیرقانونی و روند افزایشی مصرف
فروش قارچ جادویی در ایران غیرقانونی است، اما در فضای مجازی و برخی بستر‌های آنلاین به‌راحتی عرضه میشود. هر ۱۰ گرمش هم چیزی حدود ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان قیمت دارد. مطالعات جهانی نشان می‌دهد که آمار مصرف قارچ‌های جادویی در بسیاری از کشور‌ها در گروه‌های سنی جوان چندبرابر شده و حاکی از روند رو به رشد استقبال از مخدر‌های گیاهی است. براساس این مطالعه، درصد جوانانی که از مخدر‌های گیاهی ازجمله قارچ جادویی استفاده کرده‌اند از ۳درصد در سال۲۰۱۱، به ۵درصد در سال۲۰۱۶ و ۸درصد در سال۲۰۲۱ رسیده است.
این مطالب نشان می‌دهد که مصرف قارچ جادویی، به رغم تبلیغات فریبنده، نه تنها بی‌خطر نیست، بلکه می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای سلامت جسمی و روانی افراد داشته باشد. افزایش آگاهی عمومی و اطلاع‌رسانی دقیق در مورد خطرات این ماده مخدر، می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از مصرف خودسرانه و کاهش آسیب‌های ناشی از آن ایفا کند.