سه رکن اصلی پیشگیری از آلزایمر کدامند
اهمیت پیشگیری از آلزایمر
بیماری آلزایمر، شایع‌ترین شکل دمانس یا زوال عقل، ناشی از تحلیل تدریجی سلول‌های عصبی مغز است و تا امروز درمان قطعی ندارد. با افزایش جمعیت سالمند در ایران و جهان، برآورد می‌شود تا سال ۲۰۵۰ تعداد افراد مبتلا به دمانس سه برابر شود (سازمان جهانی بهداشت). از این رو «پیشگیری از آلزایمر» به‌عنوان مهم‌ترین راهکار در مواجهه با بحران زوال عقل مطرح است.
سه رکن پیشگیری از آلزایمر
برای حفظ سلامت مغز و کاهش ریسک ابتلا به آلزایمر، تمرکز بر سه رکن اصلی ضروری است:
- فعالیت ذهنی مداوم
تمرین‌های فکری مانند حل جدول، یادگیری زبان جدید یا نواختن ساز، با تقویت ارتباطات عصبی، تا ۲۰ درصد خطر زوال عقل را کاهش می‌دهد (مطالعات دانشگاه هاروارد). - تحرک بدنی منظم
براساس توصیه‌های سازمان جهانی بهداشت، ۱۵۰ دقیقه ورزش هوازی متوسط (مانند پیاده‌روی سریع یا دوچرخه‌سواری سبک) در هفته می‌تواند حجم مغز را به‌صورت قابل‌توجهی محافظت و روند تحلیل شناختی را کند کند. - رژیم غذایی سالم و متنوع
الگوی غذایی مدیترانه‌ای یا رژیم MIND، متشکل از سبزیجات، میوه‌ها، ماهی و روغن زیتون، طبق پژوهش‌های دانشگاه راتگرز تا ۵۳ درصد خطر آلزایمر را کاهش می‌دهد. در مقابل، مصرف مکرر فست‌فود و قندهای ساده می‌تواند روند التهاب و آسیب عصبی را تسریع کند.
نکات تکمیلی برای تقویت پیشگیری از آلزایمر
- کنترل بیماری‌های مزمن: پایش منظم فشارخون، قند خون و چربی‌های خون؛ چون دیابت و فشارخون بالا با افزایش «خطر آلزایمر» ارتباط مستقیم دارند.
- تنظیم خواب و مدیریت استرس: ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه و تمرین تکنیک‌های تنفس یا مدیتیشن به حفظ هومئوستازی مغز کمک می‌کند.
با تکرار این سه رکن پیشگیری از آلزایمر—فعالیت ذهنی، تحرک روزانه و تغذیه سالم—می‌توانیم بستر محافظتی موثری برای سلامت بلندمدت مغز خود فراهم کنیم و امید به زندگی با کیفیت را در سنین بالا افزایش دهیم.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد
About the Author
