گزگز پا؛ زنگ خطر برای بیماری‌های عصبی و سیستمیک!
گزگز پا یا همان خواب‌رفتگی اندام تحتانی، اگرچه در بسیاری از مواقع یک واکنش موقت و طبیعی است، اما تکرار مداوم آن می‌تواند زنگ خطری برای ابتلا به بیماری‌های جدی‌تر از جمله اختلالات عصبی، دیابت یا کم‌خونی باشد. متخصصان تأکید می‌کنند که شناخت علل و اقدام به‌موقع برای درمان این عارضه اهمیت زیادی در پیشگیری از آسیب‌های بلندمدت دارد.
چرا گزگز پا اتفاق می‌افتد؟
گزگز پا معمولاً به دلیل اختلال در عملکرد اعصاب یا کاهش جریان خون رخ می‌دهد. عوامل متعددی در بروز این عارضه نقش دارند:
- بیماری‌های عصبی مانند ام‌اس، سکته مغزی، دیسک کمر و تومورهای نخاعی
- دیابت و کاهش خون‌رسانی به اعصاب محیطی
- استرس و اضطراب که با تغییر در سطح اکسیژن بدن باعث سوزن‌سوزن شدن پا می‌شوند
- فشار جنین بر اعصاب در دوران بارداری
- کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری
نقش ویتامین‌ها در پیشگیری از گزگز پا
کمبود ویتامین‌های گروه B به‌ویژه ویتامین B12 یکی از دلایل اصلی آسیب عصبی و خواب‌رفتگی اندام‌هاست. همچنین کمبود آهن می‌تواند به بروز گزگز و سوزن‌سوزن شدن پا منجر شود. مصرف مواد غذایی خون‌ساز مانند اسفناج، جگر، پسته و سبزیجات برگ سبز، همراه با دریافت کافی ویتامین C و کلسیم، به بهبود گردش خون و عملکرد سیستم عصبی کمک می‌کند.
روش‌های درمان و کنترل گزگز پا
درمان این عارضه بسته به علت آن متفاوت است، اما در بیشتر موارد اصلاح سبک زندگی و رژیم غذایی می‌تواند مؤثر باشد.
- استفاده از مکمل‌های ویتامینی و داروهای ضدالتهاب یا ضداضطراب در صورت نیاز
- کنترل قند خون در بیماران دیابتی
- فیزیوتراپی، ورزش‌های داینامیک، یوگا و مدیتیشن برای بهبود عملکرد عصبی
- مدیریت بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و روماتیسم مفصلی
درمان‌های خانگی برای کاهش گزگز
روش‌های ساده‌ای وجود دارد که می‌تواند به کاهش علائم کمک کند:
- استراحت و بالا نگه‌داشتن پاها برای بهبود جریان خون
- ماساژ موضعی که با افزایش گردش خون فشار را از روی اعصاب کاهش می‌دهد
هشدار پزشکان درباره گزگز پا
متخصصان تأکید دارند که تداوم یا شدت گرفتن گزگز پا می‌تواند نشانه‌ای از بیماری‌های جدی‌تر باشد. بنابراین، در صورت تکرار مداوم علائم یا همراهی آن با مشکلات دیگری مانند ضعف عضلانی و درد شدید، مراجعه به پزشک ضروری است.
جمع‌بندی: گزگز پا تنها یک ناراحتی گذرا نیست و می‌تواند علامتی هشداردهنده از بیماری‌های عصبی و متابولیک باشد. توجه به علائم، اصلاح سبک زندگی و پیگیری پزشکی به‌موقع، کلید پیشگیری از عوارض جدی این عارضه است.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد
About the Author
