در اقدامی بحث‌برانگیز، رابرت اف. کندی جونیور، وزیر بهداشت دولت ترامپ، تصمیم به لغو حدود ۵۰۰ میلیون دلار قرارداد و کمک‌هزینه برای توسعه واکسن‌های مبتنی بر فناوری mRNA گرفت. این تصمیم که شامل توقف ۲۲ پروژه تحت نظارت آژانس توسعه پیشرفته زیست‌پزشکی (BARDA) می‌شود، واکنش‌های گسترده‌ای را در میان متخصصان و نهادهای علمی به دنبال داشته و نگرانی‌هایی جدی درباره آمادگی ایالات متحده برای مقابله با همه‌گیری‌های آینده ایجاد کرده است.
واکسن‌های mRNA؛ فناوری نوین در برابر تهدیدات ویروسی
واکسن‌های mRNA برای نخستین‌بار در دوران همه‌گیری کووید-۱۹ توسط شرکت‌هایی مانند فایزر-بیوان‌تک و مدرنا به کار گرفته شدند. این واکسن‌ها به دلیل سرعت تولید بالا، قابلیت به‌روزرسانی در برابر جهش‌های ویروسی و اثربخشی قابل‌توجه، به عنوان یکی از دستاوردهای مهم علمی در حوزه ایمنی‌سازی شناخته می‌شوند. برخلاف واکسن‌های سنتی که سال‌ها زمان برای توسعه نیاز دارند، واکسن‌های mRNA در عرض چند ماه قابل تولید هستند و نقش مهمی در کاهش تلفات انسانی ایفا کرده‌اند.
انتقاد شدید جامعه علمی از تصمیم وزیر بهداشت
اسکات هنزلی، ایمنی‌شناس دانشگاه پنسیلوانیا، در واکنش به این تصمیم گفت: «امروز، روز بدی برای علم است.» همچنین جنیفر نوزو، رئیس مرکز پاندمی دانشگاه براون، اظهار داشت: «ادعاهای نادرست وزیر بهداشت درباره واکسن‌های mRNA نه‌تنها پایه علمی ندارند، بلکه اعتماد عمومی به واکسن‌ها را نیز تضعیف می‌کنند. اگر این واکسن‌ها در دوران کووید-۱۹ در دسترس نبودند، میلیون‌ها نفر دیگر جان خود را از دست می‌دادند.»
ادعاهای بی‌اساس و تغییر مسیر سیاست‌گذاری واکسیناسیون
کندی که پیش‌تر نیز منتقد سرسخت واکسن‌ها و فناوری mRNA بوده، در ویدیویی منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی ادعا کرده است که این واکسن‌ها اثربخشی کافی برای بیماری‌های تنفسی ندارند، موجب جهش ویروس‌ها می‌شوند و در برابر جهش‌های جدید بی‌اثر هستند. این ادعاها از سوی جامعه علمی رد شده و فاقد پشتوانه پژوهشی معتبر دانسته شده‌اند.
در ادامه این سیاست، وزارت بهداشت آمریکا اعلام کرده که تمرکز خود را از فناوری mRNA به سمت واکسن‌های کلاسیک مانند واکسن‌های تمام‌سلولی تغییر خواهد داد؛ روشی قدیمی که به دلیل عوارض جانبی شدید، از دهه ۱۹۹۰ در ایالات متحده کنار گذاشته شده بود.
تهدیدی برای امنیت زیستی و آمادگی ملی
مقامات سابق بهداشت عمومی هشدار داده‌اند که این تصمیم می‌تواند امنیت زیستی کشور را به خطر اندازد و توان بازدارندگی آمریکا در برابر حملات بیولوژیک را کاهش دهد. کریس میکینز، دستیار سابق وزیر آمادگی برای همه‌گیری، تأکید کرد: «فناوری mRNA یک دارایی استراتژیک برای امنیت ملی محسوب می‌شود و کنار گذاشتن آن، یک عقب‌گرد خطرناک است.»
آینده مبهم واکسیناسیون در آمریکا
لغو این قراردادها و تغییر مسیر سیاست‌گذاری واکسیناسیون، نشانه‌ای از ورود آمریکا به دوره‌ای پرتنش و مبهم در حوزه سلامت عمومی است. در حالی که جهان به دنبال تقویت زیرساخت‌های علمی برای مقابله با تهدیدات نوظهور ویروسی است، این تصمیم می‌تواند جایگاه ایالات متحده را در عرصه نوآوری‌های پزشکی و آمادگی برای بحران‌های آینده تضعیف کند.
با توجه به اهمیت واکسن‌های mRNA در مقابله با بیماری‌های واگیردار، کارشناسان خواستار بازنگری در این تصمیم و حفظ سرمایه‌گذاری‌های علمی در حوزه ایمنی‌سازی نوین هستند.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرمنژاد
