
هشدار درباره خرید داروی تقلبی از بازار آزاد و فضای مجازی
نگرانیها درباره خطرات خرید داروی تقلبی از بازار آزاد و فروشگاههای اینترنتی افزایش یافته است. داروسازان و مسئولان داروخانهها هشدار میدهند که نبود اطلاعرسانی کافی، مشکلات تأمین و تاخیر در پرداختها بیماران را مجبور به مراجعه به بازار غیررسمی میکند و در نتیجه خطر دریافت داروهای تقلبی و غیراستاندارد بالا میرود. حفظ سلامت بیماران مستلزم آگاهی و اقدام سریع است.
چرا بیماران سراغ خرید داروی تقلبی میروند
کمبود برخی داروهای برند و حتی نمونههای ژنریک در شبکه رسمی توزیع، همراه با توقف واردات برخی داروهای خارجی، بیماران را به دنبال منابع جایگزین میفرستد. مشکلات نقدینگی داروخانهها و تاخیر در پرداخت مطالبات توسط بیمهها و نهادهای دولتی زنجیره تأمین را تضعیف میکند. همزمان عدم اطلاعرسانی مناسب درباره خطرات و روشهای تأمین امن دارو باعث شده بازار آزاد و کانالهای مجازی مقصد بیمارانی شود که دنبال داروی کمیاباند.

شواهد و پیامدهای سلامت
قابلیت تقلبی بودن دارو شامل مغایرت در ترکیبات فعال، غیاب استاندارد تولید، بستهبندی فریبدهنده و تاریخ مصرف ساختگی است. مصرف داروی تقلبی میتواند منجر به بیاثر بودن درمان، بدتر شدن بیماری یا عوارض خطرناک شود. برای موارد خاص مانند داروهای سرطان یا داروهای بیماران خاص، این خطرات میتواند پیامدهای جدیتری داشته باشد.
راهکارهای فوری برای بیماران تا از خرید داروی تقلبی جلوگیری کنند
- همیشه از داروخانه رسمی و معتبر خرید کنید و از فروشنده بخواهید نسخه و فاکتور ارائه دهد.
- قبل از خرید آنلاین از وجود مجوز فروشنده و اطلاعات تماس معتبر اطمینان حاصل کنید؛ بستهبندی، برچسب، شماره سریال و نام تولیدکننده را بررسی کنید.
مسیرهای اصلاحی پیشنهادی برای سیستم سلامت
برای کاهش انگیزه به سمت خرید داروی تقلبی لازم است اقدامات ساختاری انجام شود: بهبود شفافیت در اطلاعرسانی درباره محل تأمین دارو، تسریع در پرداخت مطالبات داروخانهها، تقویت نظارت بر بازارهای آنلاین و توسعه کانالهای توزیع قانونی برای داروهای کمیاب. همچنین برنامههای آموزشی برای بیماران و خانوادهها درباره خطرات داروی تقلبی و نحوه شناسایی محصولات اصلی ضروری است.
مثال مقایسهای ساده
خرید از داروخانه رسمی شبیه گرفتن داروی تجویزی از پزشک معتمد است؛ بستهبندی، برچسب و نسخه بررسی میشود و امکان پیگیری وجود دارد. اما خرید از کانال غیررسمی شبیه گرفتن دارو بدون نسخه و بدون سابقه است که هیچ تضمینی برای کیفیت یا اصل بودن آن وجود ندارد.
نتیجهگیری و توصیه نهایی
برای کاهش خطرات خرید داروی تقلبی لازم است بیماران پیش از هر اقدام تحقیق کنند، از کانالهای رسمی تهیه کنند و در صورت مواجهه با کمبود دارو، ابتدا با پزشک یا داروساز مشورت نمایند. مسئولان بهداشتی و رسانهها باید اطلاعرسانی هدفمندتری انجام دهند تا بیماران به بازار غیررسمی کشیده نشوند و سلامت عمومی حفظ شود.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد