
به هیچ عنوان فرزندتان را برای پزشکشدن به خارج از کشور نفرستید
آموزش پزشکی در ایران به گفته رئیس کل سازمان نظام پزشکی در شرایطی بحرانی قرار دارد؛ شرایطی که با افزایش بیرویه ظرفیت دانشگاهها، ضعف نظارت آموزشی و صدور مجوزهای غیرمنطقی برای دانشگاههای انتفاعی، آینده نظام سلامت کشور را تهدید میکند.
تابوت کیفیت آموزش پزشکی در حال بستهشدن است
دکتر محمد رئیسزاده با لحنی هشدارآمیز اعلام کرده است که اگر روند فعلی ادامه یابد، باید «تابوت کیفیت آموزش پزشکی» را سفارش داد. او با اشاره به پذیرش چندبرابری دانشجویان در برخی دانشگاهها نسبت به ظرفیت واقعی، تأکید کرد که این وضعیت نهتنها امکان نظارت آموزشی را از بین برده، بلکه به افت محسوس کیفیت در آموزش و ارزیابی دانشجویان منجر شده است.
به گفته او، حضور و غیاب در بسیاری از کلاسها عملاً انجام نمیشود و اساتید نیز به دلیل فشار جمعیت دانشجویی، توانایی ارزیابی سختگیرانه را از دست دادهاند. این شرایط به شکلگیری فرهنگی خطرناک منجر شده است؛ فرهنگی که در آن دانشجویان تصور میکنند «دیگر کسی مردود نمیشود».
هشدار به خانوادهها درباره تحصیل پزشکی در خارج از کشور
رئیس کل نظام پزشکی در بخش دیگری از سخنان خود خطاب به خانوادهها تأکید کرد: «به هیچ عنوان فرزندتان را برای پزشکشدن، داروساز یا دندانپزشکشدن به خارج از کشور نفرستید.» او توضیح داد که مسیر بازگشت دانشجویان خارجنشین به ایران بسیار دشوار است و اغلب مراحل تحصیلی آنها مورد تأیید وزارت بهداشت قرار نمیگیرد.
بر اساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشجویانی که در دانشگاههای مورد تأیید تحصیل میکنند، تنها پس از گذراندن حداقل ۳۶ واحد درسی میتوانند درخواست بازگشت دهند و حتی در این مرحله نیز باید در آزمونی سختتر از کنکور شرکت کنند. از میان این افراد، تنها دو درصد برتر اجازه ادامه تحصیل در ایران را خواهند داشت.

رئیسزاده با اشاره به نوسانات ارزی و هزینههای سنگین تحصیل در خارج، این مسیر را «بنبست آموزشی و مالی» برای خانوادهها دانست و هشدار داد که بسیاری از والدین پس از صرف هزینههای هنگفت، با سرخوردگی فرزندان و ورشکستگی مالی مواجه میشوند.
مافیای آموزش پزشکی و تهدید سلامت عمومی
رئیسزاده با انتقاد شدید از روند صدور مجوزهای بیرویه برای دانشگاههای علوم پزشکی غیرانتفاعی، این روند را «تخلف هدفمند» و نشانهای از شکلگیری مافیای آموزش پزشکی دانست. او تأکید کرد که چنین تصمیماتی نهتنها استانداردهای آموزشی را تضعیف میکند، بلکه به معنای معاملهکردن با جان مردم است.
به گفته او، وقتی ظرفیتهای آموزشی فراتر از اهداف برنامههای توسعه افزایش یافته و نظارت مؤثری وجود ندارد، بازار آموزش پزشکی به بستری برای سوءاستفاده و کسب منافع شخصی تبدیل میشود. نتیجه چنین روندی، ورود پزشکانی با آموزش ناکافی به نظام سلامت و تهدید مستقیم سلامت عمومی خواهد بود.
زیرمیزی؛ واکنشی به سیاستگذاریهای غلط
رئیس کل نظام پزشکی در ادامه به پدیده زیرمیزی در حوزه درمان اشاره کرد و آن را نه یک «کنش»، بلکه «واکنش» به سیاستگذاریهای نادرست دانست. او دو عامل اصلی این پدیده را چنین برشمرد:
- تعرفهگذاری غیرواقعی و ناعادلانه خدمات درمانی
- عدم پرداخت بهموقع مطالبات پزشکان و مراکز درمانی
به باور او، تا زمانی که سیاستهای کنشی اصلاح نشود، برخوردهای سطحی با زیرمیزی نتیجهای نخواهد داشت و این معضل همچنان پابرجا خواهد ماند.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد