محققان دانشگاه تهران با استفاده از میدان‌های الکتریکی ضعیف با فرکانس‌های متوسط، موفق به کاهش رشد سلول‌های سرطانی خون شده‌اند. این روش نوین، امید تازه‌ای برای بیماران سرطانی و خانواده‌های آنان به شمار می‌رود.
جزئیات پژوهش
پژوهشی که توسط الهام همامی، دانشجوی رشته بیوفیزیک، به راهنمایی بهرام گلیائی و سید پیمان شریعت‌پناهی انجام شده، نشان می‌دهد که می‌توان با استفاده از میدان‌های الکتریکی ضعیف با فرکانس‌های متوسط، اثربخشی داروی شیمی‌درمانی دانوروبیسین را بهبود بخشید و رشد سلول‌های سرطانی خون را کاهش داد.
تأثیر میدان‌های الکتریکی بر سلول‌های سرطانی
به گفته گلیائی، این میدان‌های الکتریکی نه تنها باعث کاهش رشد سلول‌های سرطانی می‌شوند، بلکه جذب داروی شیمی‌درمانی توسط این سلول‌ها را نیز افزایش می‌دهند. این امر باعث میشود که دارو تأثیر بیشتری بر روی سلول‌های سرطانی داشته باشد.
افزایش نفوذپذیری سلول‌های سرطانی
این روش باعث میشود که غشاء سلول سرطانی نفوذپذیرتر شود و تکثیر آن کاهش یابد. افزایش نفوذپذیری سلول سرطانی همچنین موجب نفوذ بهتر داروی شیمی‌درمانی میشود و تأثیر بیشتری هم به همراه دارد.
نتایج آزمایش‌ها
یافته‌های آزمایش‌ها نشان داد که تکثیر سلول‌های سرطان خون U937 پس از تأثیر میدان الکتریکی، به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد و همچنین نشانه‌هایی از آسیب به DNA و القای مرگ برنامه‌ریزی سلولی (Apoptosis) در آنها مشاهده شد. از سوی دیگر، سلول‌های سالمی که در معرض میدان الکتریکی قرار گرفتند، آسیب چندانی نپذیرفتند که این مسأله حاکی از اثر انتخابی این روش بر روی سلول‌های سرطانی و ایمنی آن است.
مزایای روش درمان ترکیبی
به گفته استاد دانشگاه تهران، روش درمان ترکیبی این پژوهش (میدان الکتریکی + شیمی‌درمانی)، نه تنها می‌تواند روش‌های فعلی درمان سرطان را بهبود بخشد، بلکه می‌تواند از عوارض جانبی ناشی از شیمی‌درمانی بکاهد.
نیاز به تحقیقات بیشتر
گلیائی خاطرنشان کرد: بدیهی است که برای بهره‌برداری کامل از این روش درمانی نوین سرطان و بهینه‌سازی استفاده از آن، نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد، اما به طور کلی این یافته‌ها می‌تواند نویدبخش آینده‌ای روشن‌تر در درمان سرطان باشد.
سخن پایانی
این پژوهش می‌تواند نقطه عطفی در درمان سرطان خون باشد و امیدهای زیادی را برای بیماران و خانواده‌های آنها ایجاد کند. با این حال، لازم است تحقیقات بیشتری در این زمینه انجام شود تا بتوان از این روش درمانی به طور کامل و مؤثر استفاده کرد.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد