سرطان پستان در ایران ۱۹ هزار زن سالانه به این بیماری مبتلا میشوند؛ زنگ خطری برای سلامت جامعه
سرطان پستان بهعنوان شایعترین سرطان زنان در ایران، به سرعت در حال افزایش است. طبق آمار وزارت بهداشت، هر نیم ساعت یک زن ایرانی به این بیماری مبتلا میشود؛ آماری معادل بیش از ۱۹ هزار مورد جدید در سال که زنگ خطری جدی برای سلامت جامعه و آینده نظام بهداشت کشور محسوب میشود.
سرطان پستان؛ چالش بزرگ سلامت زنان
سرطان پستان در حال حاضر هفتمین علت مرگ زنان در ایران است و در سطح جهانی نیز بهعنوان شایعترین سرطان زنان شناخته میشود. بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در سال ۲۰۲۲ بیش از ۲.۳ میلیون مورد جدید ابتلا و ۶۷۰ هزار مرگ ناشی از این بیماری در جهان ثبت شده است. این روند افزایشی، بهویژه با توجه به سالمندی جمعیت ایران، ضرورت توجه فوری به پیشگیری و غربالگری را دوچندان میکند.

عوامل افزایش ابتلا به سرطان پستان
به گفته دکتر مریم بهشتیان، رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت، تغییرات سبک زندگی و عوامل اجتماعی از مهمترین دلایل افزایش ابتلا به سرطان پستان در ایران هستند.
- تغذیه ناسالم، کمتحرکی و چاقی
- تأخیر در بارداری اول و کاهش شیردهی
- مصرف طولانیمدت داروهای هورمونی
- تغییرات فرهنگی مانند کاهش تعداد فرزندان و افزایش سن ازدواج
از سوی دیگر، افزایش آگاهی و تشخیص زودهنگام نیز باعث شده موارد بیشتری در مراحل اولیه شناسایی شوند.
پیشبینی رشد ابتلا در ۲۰ سال آینده
بر اساس برآوردهای وزارت بهداشت، بروز سرطان پستان در ایران طی دو دهه آینده حدود ۱.۵ برابر افزایش خواهد یافت. در حال حاضر، میزان بروز خام این بیماری ۴۷.۷ در هر ۱۰۰ هزار زن است که معادل بیش از ۱۹ هزار ابتلای جدید سالانه میشود.
اقدامات وزارت بهداشت برای پیشگیری و درمان
وزارت بهداشت برنامههای متعددی را برای مقابله با سرطان پستان در دستور کار قرار داده است که شامل:
- گسترش غربالگری و آموزش خودمراقبتی در بیش از ۱۷ هزار خانه بهداشت و پنج هزار مرکز جامع سلامت
- آموزش خودآزمایی پستان به زنان برای شناسایی علائم اولیه
- توسعه خدمات تشخیصی و درمانی در سراسر کشور
مراقبتهای حمایتی و کاهش هزینههای درمان
بهشتیان بر اهمیت مراقبتهای تسکینی و حمایتی برای بیماران تأکید کرد. این خدمات شامل مدیریت درد، حمایتهای روانی و اجتماعی و مشاوره تغذیهای است که به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک میکند. همچنین هماهنگی با سازمانهای بیمهگر برای کاهش هزینههای درمانی و افزایش دسترسی بیماران به خدمات پزشکی در حال اجراست.
آگاهی و اقدام سریع؛ کلید کاهش مرگومیر
کارشناسان تأکید دارند که افزایش آگاهی عمومی و مراجعه سریع برای تشخیص زودهنگام، میتواند نقش مهمی در کاهش مرگومیر ناشی از سرطان پستان ایفا کند. به همین دلیل، تقویت برنامههای آموزشی و غربالگری در اولویت سیاستهای وزارت بهداشت قرار گرفته است.
جمعبندی: با توجه به روند رو به رشد ابتلا به سرطان پستان در ایران، تنها راهکار مؤثر، اجرای برنامههای جامع پیشگیری، غربالگری و درمان همراه با مشارکت فعال مردم و نهادهای بهداشتی است. این اقدامات میتواند آیندهای ایمنتر برای سلامت زنان کشور رقم بزند.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد