زنده‌مانی و عملکرد باکتری‌های پروبیوتیک در دستگاه گوارش

دکتر فاطمه خالقی، محقق و کارشناس مرکز تحقیقات سلامت فرآورده‌های گیاهی و دامی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، در گفتگویی اختصاصی به تشریح یافته‌های پژوهش خود پیرامون پایداری باکتری‌های پروبیوتیک در ماست‌های تولیدی استان مازندران پرداخت. این پژوهش که با همکاری تیمی از متخصصان رشته‌های مختلف انجام شده، به بررسی زنده‌مانی این باکتری‌ها در شرایط شبیه‌سازی شده دستگاه گوارش می‌پردازد.

دکتر خالقی با اشاره به اهمیت روزافزون غذاهای فراسودمند و نقش پروبیوتیک‌ها در ارتقای سلامت، به چالش‌های موجود در تولید و مصرف این محصولات اشاره کرد. وی با تاکید بر لزوم تضمین تعداد کافی و زنده‌مانی باکتری‌های پروبیوتیک تا پایان زمان ماندگاری محصول و پایداری آنها در برابر شرایط اسیدی و آنزیم‌های گوارشی، از اهمیت این تحقیق برای سلامت مصرف کنندگان سخن گفت. همچنین، دکتر خالقی به اهمیت تطابق اطلاعات ارائه شده روی برچسب محصولات با نتایج آزمایشگاهی اشاره نموده و این تحقیق را گامی در جهت شفافیت و اطمینان بیشتر به مصرف کنندگان دانست.

تیم تحقیقاتی متشکل از متخصصین فارماکولوژی، شیمی تجزیه، آمار زیستی و زیست فناوری میکروبی، با بررسی چهارده نمونه ماست پروبیوتیک از سه کارخانه تولیدی در استان مازندران، به بررسی زنده‌مانی باکتری‌های لاکتوباسیلوس و بیفیدوباکتریوم در طول زمان و پس از قرارگیری در شرایط شبیه‌سازی شده دستگاه گوارش پرداختند. نتایج نشان داد که هر دو نوع باکتری، پایداری قابل قبولی در طول زمان ماندگاری و تحت شرایط شبیه‌سازی شده داشته‌اند. این مطالعه، با استفاده از باکتری‌های موجود در نمونه‌های تولیدی کارخانه‌ها، رویکردی جدید و قابل اعتمادتر را در مقایسه با مطالعات پیشین ارائه می‌دهد که از کشت آزمایشگاهی باکتری‌ها استفاده می‌کردند.

دکتر خالقی ضمن اشاره به انتشار نتایج این پژوهش در مجله دانشگاه علوم پزشکی مازندران، به اهمیت استفاده از سویه‌های باکتری مقاوم به اسید و صفرا، نگهداری مناسب محصول در یخچال و توجه به تاریخ انقضا برای بهره مندی از خواص مفید پروبیوتیک‌ها تاکید کرد. وی برنامه‌های آتی خود را معطوف به توسعه تحقیقات در زمینه تولید فرمولاسیون غذاهای فراسودمند برای تقویت سیستم ایمنی در افراد سالم و نیز بیماران (مانند افراد دیابتی) و همچنین افزایش آگاهی عمومی در زمینه تغذیه سالم عنوان کرد. دکتر خالقی در پایان، حمایت بیشتر از پژوهش‌های مرتبط با سلامت و تغذیه را ضروری دانسته و بر نقش کلیدی آنها در پیشگیری از بیماری‌ها تاکید کرد.

مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد