“`html
وابستگی بیش از حد کودکان به دنیای آنلاین، چالشی نوظهور برای خانواده‌هاست. اینترنت، دریچه‌ای به تجربیات ناشناخته‌ای می‌گشاید که برای کودک جذاب و وسوسه‌انگیز است. دکتر مریم سادات ظهوریان، جامعه‌شناس، در گفتگویی با مهر، به بررسی این موضوع پرداخته و دلایل گرایش کودکان به فضای مجازی را تشریح می‌کند.
کودکان، به دلیل کنجکاوی ذاتی و میل به تجربه‌های جدید، ساعت‌ها مشغول استفاده از تلفن همراه و اینترنت می‌شوند. این دنیای مجازی، برخلاف دنیای واقعی، خستگی جسمانی کمتری به همراه دارد، اما خستگی روحی و روانی قابل توجهی ایجاد می‌کند. این جذابیت‌های مختلف، باعث می‌شود که کودک به طور فزاینده‌ای وقت خود را در فضای مجازی سپری کند.
آغاز اعتیاد اینترنتی
اعتیاد به اینترنت زمانی آغاز می‌شود که کودک در فضای مجازی، چیزی را می‌یابد که با علاقه‌مندی‌ها و کنجکاوی‌هایش مطابقت دارد. این هماهنگی باعث می‌شود که کودک به طور فزاینده‌ای وقت خود را در این فضا سپری کند. خانواده‌ها نقش بسیار مهمی در پیشگیری از این نوع اعتیاد دارند. استفاده از تلویزیون و سپس گوشی‌های هوشمند به عنوان ابزاری برای سرگرم کردن کودک، می‌تواند زمینه ساز اعتیاد شود. گوشی همراه که در بزرگسالی ابزاری کمکی است، برای کودک به ابزاری ضروری و اصلی تبدیل می‌شود.
کنترل و نظارت بر استفاده از فناوری
تنظیم استفاده از تکنولوژی در سنین پایین ضروری است. خانواده‌ها باید به کودکان آموزش دهند که چگونه به طور صحیح و به‌موقع از این ابزارها استفاده کنند. تعیین محدودیت زمانی برای استفاده از اینترنت و گوشی همراه و هدایت آن به سمت فعالیت‌های مفید و آموزشی، نقش مهمی در پیشگیری از اعتیاد دارد.
هدفمند کردن استفاده از تلفن همراه
هر وسیله‌ای که در اختیار کودک قرار می‌گیرد، باید هدفی مشخص داشته باشد. استفاده از گوشی و تبلت برای کلاس‌های آنلاین، انجام تکالیف مدرسه، یا فعالیت‌های تفریحی با نظارت والدین، مناسب است. اما استفاده بی‌هدف و بدون نظارت می‌تواند خطرناک باشد.
عوارض روانی استفاده‌ی بیش از حد از اینترنت
استفاده مداوم و بی‌رویه از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی به اختلالات روانی مختلفی منجر می‌شود. مقایسه خود با زندگی مجازی افراد دیگر و عدم دسترسی به آنچه در فضای مجازی دیده می‌شود، می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفس، افسردگی، گوشه‌گیری و انزوای کودک شود.
تاثیر تک فرزندی یا چند فرزندی بر اعتیاد به اینترنت
اعتیاد به اینترنت به آموزش و آگاهی خانواده بستگی دارد، نه به تعداد فرزندان. خانواده‌ها باید مهارت‌های اجتماعی را به فرزندان خود آموزش دهند و فرصت برقراری ارتباط با همسالان را برایشان فراهم کنند. نظارت خانواده بر استفاده از اینترنت و تشخیص واقعیت از مجازی، اهمیت فراوانی دارد.
راهکارهایی برای پیشگیری از اعتیاد اینترنتی کودکان
برای جلوگیری از اعتیاد به اینترنت، خانواده‌ها باید اهداف استفاده از وسایل ارتباطی را مشخص کنند و وقت کافی را با فرزندان خود سپری کنند. جایگزین کردن گوشی همراه به عنوان ابزار سرگرمی به هیچ وجه مناسب نیست و می‌تواند زمینه ساز اعتیاد شود.
بیشترین وقت و همراهی و رفاقت باید نصیب فرزندان شود.
مجله سلامت و بهداشت دکتر هادی خرم نژاد
“`